Τα έθιμα της Καμήλας και των Φωταρών
Για μία ακόμη χρονιά ανήμερα των Φώτων αναβιώνουν στο Δήμο Πολυγύρου τα έθιμα της Καμήλας και των Φωταρών.
Στη Γαλάτιστα μετά τον Αγιασμό των Υδάτων κάτοικοι και πολυάριθμοι επισκέπτες αναμένεται να συγκεντρωθούν στην κεντρική πλατεία, όπου νέοι θα μεταφέρουν το ομοίωμα της καμήλας για να ξεκινήσει το παραδοσιακό γλέντι!
Οι εκδηλώσεις στη Γαλάτιστα θα ξεκινήσουν το μεσημέρι της 5ης Ιανουαρίου, με την περιφορά των κουδουνιών και το στολισμό της καμήλας. Ανήμερα των Θεοφανείων η αναβίωση του εθίμου της καμήλας θα γίνει στις 11.00 π.μ., μετά τον Αγιασμό των υδάτων. Την επόμενη μέρα την ίδια ώρα αναβιώνει το έθιμο του Γάμου της Μανιώς.
Λίγα λόγια για το έθιμο
Το έθιμο αναβιώνει την ιστορία της νεαρής πανέμορφης Γαλατσιάνας, Μανιώς, που απήχθη από τους Τούρκους. Μετά την απαγωγή της ο αγαπημένος της σκαρφίστηκε μια πρωτότυπη ιδέα και κατασκεύασε ομοίωμα καμήλας, στο εσωτερικό της οποίας μπήκε ο ίδιος και οι φίλοι του, για να φτάσουν στον τούρκικο μαχαλά, όπου κρατούσαν τη Μανιώ. Κερνώντας κρασί και ρακί τους Τούρκους φρουρούς με σκοπό να τους μεθύσουν, οι Γαλατσάνοι νέοι μπόρεσαν και απήγαγαν την κόρη. Έπειτα κρυμμένοι στο εσωτερικό του ομοιώματος έφτασαν στο μαχαλά των Ελλήνων, όπου την επόμενη μέρα του Αη Γιαννιού έγινε ο γάμος των δύο νέων. Το έθιμο της καμήλας είναι η αναπαράσταση αυτής ακριβώς της αληθινής ιστορίας η οποία μένει ζωντανή παράδοση μέσα στην πάροδο του χρόνου με την συμβολή όσων συμμετέχουν σε αυτή!
Σημειώνεται ότι ο Πύργος της Γαλάτιστας θα είναι επισκέψιμος στις 6 και 7 Ιανουαρίου από τις 10.00 π.μ. έως τις 2.00 μ.μ.. Η είσοδος θα επιτρέπεται σε ομάδες των 10 ατόμων.
Στο Παλαιόκαστρο η νεολαία διοργανώνει την εκδήλωση αναβίωσης του τοπικού εθίμου-δρώμενου των ΦΩΤΑΡΩΝ στις 6 Ιανουαρίου 2015, ημέρα εορτασμού των Θεοφανίων, στις 2.30 μ.μ. και προσφέρει στους επισκέπτες χωριάτικο λουκάνικο και κρασί.
“Το έθιμο ξεκινά από την παραμονή των Φώτων μια ομάδα καλανδιστών, που εκλέγει το «βασιλιά» της, και όλοι μαζί πηγαίνουν στην εκκλησία του χωριού. Εκεί ο «βασιλιάς» κάνει τρεις μετάνοιες μπροστά στην εικόνα του Αγίου Αθανασίου, αποζητώντας την ευχή του. Αμέσως μετά χτυπά η καμπάνα και η ομάδα ξεκινά· περιφέρεται νυχτιάτικα τραγουδώντας τα τοπικά κάλαντα, τα οποία καταλήγουν σε ευχές, ξεχωριστές για κάθε μέλος της οικογένειας.
Των Φώτων η ίδια ομάδα – ο «βασιλιάς» και οι «Φωταράδες», η φρουρά του βασιλιά, κρατώντας μεγάλα ξύλινα σπαθιά, χορεύουν στην πλατεία του χωριού έναν κυκλικό χορό. Στο κέντρο είναι καρφωμένο ένα ξύλο, όπου είναι δεμένο ένα λουκάνικο. Το λουκάνικο φυλάει ένας φουστανελάς, κρατώντας ένα μεγάλο δεκανίκι.
Ο κόσμος γύρω προσπαθεί να σπάσει το χορό, για να πάρει το λουκάνικο, αλλά απωθείται από τα ξύλινα σπαθιά της Ομάδας.
Κάποιος επιτήδειος όμως κάποτε σπάζει πρώτος τον κλοιό και κλέβει το λουκάνικο, οπότε η φρουρά μεν ντροπιασμένη καταθέτει τα σπαθιά, ο κόσμος δε, χαρούμενος για την ταπείνωση του σκληρού «βασιλιά», πιάνει το χορό!” γράφει στο βιβλίο του “Το Δωδεκαήμερο στη Χαλκιδική” ο φιλόλογος, Ιωακείμ Κρικελίκος.
